winnie teschmacher

Winnie Teschmacher (Rotterdam, 1958) begon vanaf 1983 te experimenteren met de mogelijkheden van glas, dat ze blies, boog en sleep. Al werkend ervoer ze dat ze niet zozeer met materie werkte, maar met licht en ruimte. ‘Dankzij vervormingen en reflecties zien wij het glas. Een lens of een stuk glas doet je beseffen dat we geen dingen zien om ons heen, maar licht. Onze ogen zijn gevoelig voor licht, niet voor dingen. Het zien van materie is een illusie, het zien van licht een realiteit.’

Inmiddels gebruikt ze naast glas ook metaal, hout en fotografische afbeeldingen in haar objecten. Haar nieuwe werk toont een grote fascinatie voor stilte en licht.

Winnie Teschmacher is autodidact. Sinds 2008 is ze naast kunstenaar ook initiatiefnemer en directeur van De Ketelfactory in Schiedam. Haar werk was eerder te zien in onder andere Den Haag, Amsterdam, Coesfeld (D) en Chicago (VS).

 

Uit de Wandelgids:

Het denken mindert vaart

Als groot liefhebber van boeken, moet ik u nu toch met klem adviseren te stoppen met lezen. U moet niet de tijd nemen om dit verhaal te lezen, niet als u net op één van de houten randen bent gaan zitten die deel uitmaken van Winnie Teschmachers werk Space of Silence. Ik zal dit verhaal daarom deels in de verleden tijd schrijven – want zo is het bedoeld: lees het nadát u zich aan Teschmachers werk hebt gelaafd.

Space of Silence onstond dank zij het monnikenwerk dat Winnie Teschmacher (1958) in het beeld stopte. Wat zag u, toen u net in de houten bak van 7,5 meter lengte en 7,5 meter breedte zat? Wat ervoer u, toen u omhoog keek, met uw ogen de vier ribben van een houten geraamte volgend die zich samenvoegden tot een punt op 4,7 meter hoogte? Wat voelde u, deel uitmakend van die piramidevormige constructie en kijkend naar de pendel van optisch glas die vanuit de punt van de piramide omlaag viel, precies langs de straal licht die vanuit de lichtkoepel in het dak van de Noletloodsen naar binnen kwam? Voelde u rust? Stilte? Een zucht van opluchting? Voelde u hoe de zorgen van alledag van u afvielen? Voelde u dat, omdat u onbewust ervoer hoe perfect de vormen in deze constructie op elkaar zijn afgestemd en hoe innig de pendel van glas zich verhoudt tot de schaal van glas eronder? En eerlijk: was u zich nog bewust van al het andere dat zich verder in de Noletloodsen afspeelde?

Space of Silence is een typerend werk voor glaskunstenaar Teschmacher. Tijdens haar studie Beeldhouwen begin jaren tachtig aan de toen nog Rotterdamse Academie voor Beeldende Vorming, werkte ze al met glas. Plompverloren eigenlijk, zonder noemenswaardige kennis, had ze zich gestort op een métier dat ze zich geheel zelfstandig eigen maakte. Glas werd het materiaal waarmee ze op zoek ging naar stilte. Ze boekte er nationaal en internationaal succes mee.

In Space of Silence heeft Teschmacher optisch glas gebruikt, waarmee normaal lenzen worden gemaakt. Het voordeel van optisch glas – dat ongelooflijk veel precisie en uren slijpwerk vergt – is dat er geen enkele oneffenheid in zit. Optisch glas geeft exact dezelfde breking van licht op iedere plaats. Er zit geen bubbeltje, geen belletje, geen scheurtje in.

Teschmachers glazen beelden zijn vaak conisch van vorm, met een matte en een heldere kant. Je kunt ze beschouwen als puur esthetische kunstobjecten. Maar daarnaast functioneren ze als een medium voor stiltebeoefening. Ze trekken je blik naar een peilloze diepte die tegelijkertijd oppervlakte is: het beeld ‘kaatst’ je blik terug naar binnen, je hoofd en hart in.

Space of Silence heeft diezelfde ambiguïteit die de fijngevoelige, helaas in 2012 overleden dichter Rutger Kopland in zijn gedichten demonstreerde. Space of Silence spreekt, om Kopland te citeren, ‘van die diepte die we hemel noemen.’

De glazen pendel en de glazen schaal hangen en liggen in een geraamte van een piramide die qua maatvoering is geïnspireerd op de piramide van Cheops. Dit klassieke wereldwonder – een van de zeven – is onvoorstelbaar veel eeuwen geleden gebouwd, tussen 2551 en 2472 voor Christus. Maar nog steeds zal ieder die de piramide in Gizeh betreedt, getroffen worden door de spirituele kracht van de plaats en de perfecte maatvoering van het gebouw die is terug te voeren op de bewegingen van sterren aan de hemel.

Teschmacher wil met haar beelden geen anekdotiek, geen verhalen of associaties oproepen. Zij wil rust, concentratie, stilte. De ogen moeten hier ‘doodlopen’, noemt zij dat mooi. Het denken moet vaart verminderen en uiteindelijk tot stilstand komen. Eén schrammetje op haar glaswerken en die magie is verdwenen. Eén gedachte en die betovering wordt verbroken. Heel voorzichtig kijken dus.